Đối xử tế nhị với các tâm hồn

Khi bệnh, Chị bảo tôi để ý quan sát: Chị Stanislas là y tá trưởng, chị luôn cẩn thận lựa những vải thật mềm để Têrêsa đỡ đau mình mẩy. Chị nói: “Trông kìa chúng ta cũng phải chăm sóc các linh hồn như vậy nghe! Người ta thường quên mất điều đó, và còn làm tổn thương tới các linh hồn nữa! Tại sao vậy? Tại sao người ta không chăm sóc yên ủi các tâm hồn với cũng một tình bác ái và tế nhị như với các thân thể này? Thế mà, một số tâm hồn thì bệnh tật, một số lớn hơn thì yếu đuối, và tất cả đều đau khổ! Nên chúng ta phải cư xử với các tâm hồn ấy cách thật dịu hiền thương mến!”.

Cây đậu Hoà Lan và cây đậu tằm

Khi có chị em nào sai lỗi mà làm người khác khó chịu, Têrêsa lại càng tỏ ra đáng mến hơn, sẵn sàng giúp đỡ hơn, đối xử êm ái dịu dàng hơn để làm dịu con tim tha nhân đang đau khổ. Lòng tốt của Chị được biểu lộ qua cách đối xử lịch thiệp, dịu dàng khi có ai làm phiền Chị. Một hôm Chị cắt nghĩa cho tôi hiểu lý do tại sao:
“Ôi, thật Chúa xót thương các linh hồn khuyết điểm biết bao! Em thấy ngay ở thiên nhiên những thí dụ cụ thể về lòng thương xót đó. Chị hãy trông những cây đậu Hoà Lan nhỏ bé kia, chúng được cấu tạo bởi toàn chất đường, vỏ mỏng. Dù vậy, ánh nắng mặt trời thiêu đốt, giá lạnh đêm trường như cắt thịt nó cũng chẳng hề chi. Chúng là biểu hiệu của những tâm hồn hoàn thiện. Còn những câu đậu tằm lớn, lại tượng trưng cho những tâm hồn khuyết điểm, vì chúng phải có đến hai lần vỏ che chở. Chúng ta phải hành động theo gương Chúa, hãy đối xử săn sóc các linh hồn bất toàn cách rất tinh vi và vô cùng tế nhị”.

Thăm viếng Chúa Giêsu và Mẹ Maria

Thấy tôi ra vẻ tư lự, Chị nói:

- Chị ạ, tư lự về bản thân chỉ làm kiệt quệ tâm hồn, chị nên sốt sắng thực hành những việc bác ái.

Và Chị nhấn mạnh:

- Đôi khi người ta rất đồi tệ nếu tự khép kín để suy nghĩ vẩn vơ một mình. Đồi tệ tới mức phải gấp rút ra khỏi tình trạng đó ngay. Chúa nhân lành không bắt ta cứ sống buồn tẻ với mình mãi đâu. Trái lại, thường lúc đó Chúa để ta thấy chán ngán để ta từ bỏ tình trạng trái tâm lý đó đi. Trong những lúc như vậy, em không còn thấy cách nào tốt hơn là đi tìm gặp Chúa và Mẹ Maria bằng cách làm những việc bác ái.

Sửa soạn đèn chầu cho Chúa Giêsu

Tôi thổ lộ với Chị là tôi đang bị phiền muộn dày vò; để làm tôi thêm can đảm bằng cách chứng tỏ Chị không phải là người vô cảm xúc, Têrêsa kể rằng một tối kia trong giờ “yên lặng”⁷⁶ Chị được sai đi sửa soạn một đèn nhỏ đặt ở ngoài cho sáng. Dầu, bấc không có gì sẵn sàng cả! Trong khi đó thì ai nấy đã lui về phòng mình, cửa đóng then cài.

Chị bảo:

- Em phải chiến đấu ghê gớm. Em lẩm bẩm phản đối nào cảnh nào người! Em buồn vì mấy chị ở Nhà Ngoài bắt em làm vào giờ nghỉ trong khi các chị ấy có thể tự làm lấy cách dễ dàng! ⁷⁷.

“Nhưng bất chợt ánh sáng loé lên trong tâm hồn, em tưởng như mình đang phục vụ gia đình Thánh Gia ở Nazareth. Em đang sửa soạn đèn dầu cho chính Chúa Giêsu Bé Thơ. Lúc đó em đặt hết cả tình yêu lòng mến vào công việc. Em bước đi nhẹ nhàng lòng đầy phấn khởi. Từ đó, em luôn luôn dùng phương thế này, một phương thế làm em được kết quả lạ lùng”.

Săn sóc bệnh nhân - kiên nhẫn và chịu đựng

Phòng bệnh là nơi tôi được cắt đặt làm việc ngay khi vào Dòng, nhưng hồi đó không có bệnh nhân nào đau yếu nặng cả. Tuy thế những người thiếu sức khoẻ thì nhiều. Trong số đó có một người mắc chứng não bần huyết kinh niên, chị lại có tính tình thất thường nữa, điều này làm cho ai giữ nhiệm vụ y tá cũng phải luôn luôn kiên nhẫn. Bệnh nhân này sống theo nguyên tắc “cần phải thử luyện các chị em nhà tập rất nhiều”. Vì thế, có lần tôi ở ngay tận đầu nhà đằng kia, chị bấm chuông gọi bảo: “Chị ơi! Tôi nhận ngay ra bước chân chị hay của chị kia”.

Lần khác, không thể cầm được nước mắt, tôi tới bên Têrêsa. Chị đón tôi cách niềm nở dịu dàng và yên ủi khích lệ để tôi thêm can đảm. Lúc này đây tôi còn thấy rõ trong tâm trí hình ảnh Chị ngồi bên tôi, trên một cái rương gỗ và siết chặt tôi trong cánh tay Chị. Nhưng rồi tôi lại phải trở về với công việc và phải chiến đấu không ngừng. Đã nhiều lần tôi đi vòng để tránh khỏi phải qua cửa sổ phòng bệnh, vì nếu Mẹ đó thấy tôi đi gần, thế nào cũng ra hiệu bảo tôi làm thêm công việc gì đó. Có lẽ để tránh mặt Mẹ, tôi cúi đầu đi thật nhanh mà lòng dâng lên niềm cay đắng.Têrêsa hiểu rõ hoàn cảnh tôi và sẵn sàng tha thứ cho tôi. Có lần Chị bảo tôi:

- Chị phải cố ý đi qua phòng bệnh để người ta có dịp nhờ vả chị, và khi chị thực sự mắc công chuyện không thể dừng lại để giúp đỡ thì chị hãy dịu dàng từ chối và cần hứa sẽ trở lại, đồng thời tỏ vẻ niềm nở như chính chị được người ta giúp đỡ vậy. Chuông phòng bệnh đối với chị phải là khúc nhạc trời tuyệt diệu. Khi người ta bấm chuông gọi chị… đó là điều tốt nên vui mừng. Chị cần ước mong điều đó thực sự trong lòng. Ôi chị xem: nghĩ tưởng những điều đẹp đẽ và thánh thiện, viết sách, đọc hay viết truyện các thánh đi nữa cũng không có giá trị bằng thực thi một việc bác ái vì lòng mến Chúa, cũng chẳng hơn việc đáp lại tiếng chuông phòng bệnh, tuy dầu có làm phiền ta đôi chút. Khi người ta xin chị giúp đỡ việc gì hay chị có bổn phận phải chu toàn đối với bệnh nhân mà chị không ưa, thì chị nên coi mình như một tên nô lệ ti tiện mà mọi người đều có quyền sai khiến. Chị đừng phàn nàn, vì chị chỉ là tên nô lệ thôi!

- Phải, nhưng chị thấy nhiều lần người ta gọi em để không sai làm gì cả, lúc đó em thấy bực tức lắm!

- Em biết điều đó đối với chị thật khó chịu, nhưng chị thấy không, các thiên thần đang nhìn ngắm chị trên bãi chiến trường đợi cuộc chiến kết liễu là quàng lên chị triều thiên vòng hoa chiến thắng như xưa người ta vẫn quen tặng các hiệp sĩ hào hùng. Chúng ta muốn là những vị tử đạo nhỏ bé, chính chúng ta phải chiếm lấy cành thiên tuế! Chúng ta lầm tưởng mà cho rằng các cuộc chiến đấu đó không có giá trị: ‘Người có tâm hồn kiên nhẫn chịu đựng thì có giá trị hơn kẻ có thân xác khoẻ mạnh. Kẻ chế ngự được tâm hồn thì có giá trị hơn kẻ đoạt thành chiếm luỹ’⁷⁸.Với em, nếu còn sống thì việc coi giữ nhà kẻ liệt chắc sẽ làm em thích thú. Em không muốn xin việc này vì sợ có vẻ tự phụ. Nhưng nếu được trao phó, thì em cho đây là một đặc ân. Ôi, phải! Em sẽ hạnh phúc lắm nếu người ta sai em làm việc này. Đó là điều giá trị đáng kể khi em nghĩ tới lời Chúa phán: ‘Ta đau yếu và các ngươi đã săn sóc’”Chị nhắn nhủ tôi rất nhiều về việc phải săn sóc các bệnh nhân với tình yêu mến. Làm việc này không như các việc thường khác, mà phải làm với tất cả sự cẩn thận tế nhị như là người ta làm việc đó cho chính Chúa vậy.Tuy thế, sau ngày làm việc vất vả tối đến giờ nghỉ, hay sau giờ Kinh Mai mà phải đi giúp đỡ chị em nào, tôi thấy khó chịu lắm. Tôi phàn nàn thì Chị liền bảo:“Bây giờ chính chị là người mang những chén nước nhỏ này cho những người bên phải bên trái, nhưng ngày kia ở trên trời, chính Chúa Giêsu sẽ đến để phục vụ chị”⁸⁰.